Hàng không tư nhân đồng loạt xin được ưu đãi tài chính

Sau Vietnam Airlines, các hãng hàng không tư nhân như Vietjet Air, Bamboo Airways đồng loạt kiến nghị được hỗ trợ nguồn vốn vay với lãi suất ưu đãi để vượt qua giai đoạn khủng hoảng trầm trọng do Covid-19.

Tại hội thảo Vượt qua khủng hoảng, phát triển bền vững ngành hàng không Việt Nam, do Hiệp hội Doanh nghiệp hàng không Việt Nam tổ chức ngày 26/11, một lần nữa khó khăn của các hãng hàng không trong nước được nhắc tới, từ đó kiến nghị các giải pháp hỗ trợ, đặc biệt là về tài chính.   

Đại diện Vietnam Airlines cho hay, đại dịch Covid-19 đã thổi bay một nửa doanh thu của hãng này trong năm 2020, dự kiến cả năm hãng lỗ hợp nhất 14.000-15.000 tỷ đồng, thâm hụt dòng tiền khoảng 15.000 tỷ đồng.

Các hãng hàng không khác như Vietjet Air, Bamboo Airways cũng không đứng ngoài vòng xoáy đó. Bà Hồ Ngọc Yến Phương, Phó Tổng giám đốc Vietjet Air, chia sẻ, trước đại dịch, tăng trưởng bình quân của hãng là trên 30% đến năm 2019. Song, dịch bệnh đã khiến doanh thu suy giảm 70-75% và ảnh hưởng rất lớn thanh khoản. 9 tháng đầu năm, hãng đã lỗ 2.400 tỷ đồng.

Khó khăn do dịch Covid-19, các hãng hàng không trong nước đề nghị có cơ chế chính sách hỗ trợ, ưu đãi

“Vietjet Air đã phải bán đi nhiều tài sản tích lũy được trong nhiều năm hoạt động. Ước tính, chúng tôi đang thiếu hụt 7.000-10.000 tỷ đồng cho hoạt động kinh doanh”, bà Yến Phương nói.

Với Bamboo Airways, Phó Tổng giám đốc Lê Khắc Hải cho biết, cao điểm dịch, đội tàu bay của Bamboo Airways phải dừng hoạt động 80-90% và số lượng sụt giảm chỉ còn 2 ngày/chuyến đối với một số đường bay trục chính. Ông Hải ước tính, số lỗ của hãng bằng 1/3-1/4 Vietnam Airlines.

Trước khó khăn của các hãng hàng không trong nước, Vietnam Airlines mới đây đã được Quốc hội thông qua gói cứu trợ 12.000 tỷ đồng, trong đó 8.000 tỷ đồng để phát hành cổ phiếu tăng vốn, 4.000 tỷ là vay ưu đãi thông qua các tổ chức tín dụng.

Bà Nguyễn Thị Yến Phương cho rằng, trong 2-3 năm tới, các doanh nghiệp hàng không trong nước đều gặp khó về thanh khoản, vì vậy Vietjet kiến nghị được các ngân hàng thương mại  hỗ trợ vay 4.000 tỷ đồng để giải quyết thanh khoản với lãi suất ưu đãi trong vòng 3-5 năm. Có thể chỉ định 2 ngân hàng nhà nước có tiềm lực mạnh cùng tham gia hỗ trợ. Hãng sẽ bắt đầu trả nợ và lãi trong vòng 3 năm, kể từ 2023-2025.

Theo bà Phương, mặc dù Vietjet đã cố gắng hết sức để duy trì việc làm cho 6.000 lao động, kể cả đàm phán trả lương phi công theo giờ, giảm 70-80% lương lãnh đạo nhưng với gánh nợ khủng, hãng rất cần được Chính phủ hỗ trợ để vượt qua khủng hoảng.

Ngoài ra, trong bối cảnh Chính phủ các nước đồng loạt hỗ trợ ngành hàng không, khi mở cửa trở lại, các hãng bay quốc tế sẽ có tiềm lực mạnh. Nếu hãng bay trong nước không được hỗ trợ sẽ gặp khó khăn trong cạnh tranh.

Các hãng hàng không trong nước đang cần được Nhà nước hỗ trợ vượt qua giai đoạn khó khăn do đại dịch Covid-19

Đồng tình với kiến nghị của Vietjet, ông Lê Khắc Hải cho hay, Bamboo Airways cũng đề xuất Quốc hội và Chính phủ xem xét có gói tài chính hỗ trợ các hãng hàng không tư nhân bằng hình thức tái cấp vốn như đã hỗ trợ Vietnam Airlines. Các hãng sẽ được vay trực tiếp từ các ngân hàng thương mại với lãi suất 2-3% trong vòng 2-3 năm và đảm bảo bằng tài sản.

TS. Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế, cho rằng, việc Quốc hội ra nghị quyết đồng ý hỗ trợ Vietnam Airlines, hãng hàng không quốc gia mà Nhà nước chủ sở hữu 86% vốn, là mang tính thị trường, minh bạch. Song, trên tầm nhìn quốc gia các hãng hàng không Việt Nam cần phải được hỗ trợ của Nhà nước như hỗ trợ bằng lãi suất tái cấp vốn.

"Trật tự hàng không quốc tế thay đổi, vì thế thời điểm này là thời điểm quyết liệt để thay đổi cuộc chơi. Thay vì hãng nọ choảng hãng kia, lúc này các hãng hàng không Việt Nam phải bàn sâu những giải pháp căn cơ để kiến nghị lên Thủ tướng Chính phủ", ông Thiên lưu ý.

Trao đổi với báo giới, PGS,TS Ngô Trí Long, chuyên gia Kinh tế, nhấn mạnh, việc hỗ trợ các hãng hàng không cần công bằng nhưng không cào bằng. Hãng bay nào cũng đóng góp ngân sách, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nên khi khó khăn đều phải được hỗ trợ. Khi đó, cần dựa trên nhiều tiêu chí để tính toán như thị phần, đóng góp ngân sách và thua lỗ do ảnh hưởng dịch.

“Nếu được vay bằng lãi suất tái cấp vốn như 4.000 tỷ Vietnam Airlines được duyệt vay thì tính ra mỗi năm, Chính phủ cũng chỉ hỗ trợ 1.000 tỷ đồng lãi suất. 3-5 năm là 3.000-5.000 tỷ đồng. Trong khi mỗi năm, các hãng hàng không nộp thuế và phí hơn 20.000 tỷ đồng. Có vốn hồi phục, các hãng sẽ trả được nợ, đóng góp nhiều cho ngân sách, cho nền kinh tế, đặc biệt là ngành thương mại, du lịch”, ông Long nói.

Tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Lê Anh Tuấn cho biết, nguồn vốn cần để hỗ trợ cho người dân, DN gặp khó khăn do dịch bệnh là rất lớn, song do hàng không là ngành cạnh tranh quốc tế rất cao nên Bộ đã tổng hợp kiến nghị của các hãng, báo cáo Chính phủ xem xét. Căn cứ trên khả năng tài chính, sẽ hỗ trợ các hãng theo quy định của pháp luật Việt Nam và thông lệ quốc tế nhưng sẽ công bằng, bình đẳng. 

Ngọc Hà